 | ||
 |
||
|
||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
 |
||
Coffeeshop Downtown
Reguliersdwarsstraat nr. 31
1017 BJ Amsterdam
(1970 - 2021)
Coffeeshop Downtown was een populaire lunchroom en de eerste openlijke homozaak vanwaaruit bovendien de gloriejaren van de Reguliersdwarsstraat begonnen zijn.
Coffeeshop Downtown in augustus 2009
bijgewerkt: 15-05-2021
Het pand
Het pand waar zich tegenwoordig Downtown in bevindt is naar verluidt gebouwd in 1642 en is daarmee waarschijnlijk het oudste nog bestaande gebouw in de Reguliersdwarsstraat. Het heeft dan ook de status van rijksmonument.
Het pand is een mooi voorbeeld van een typisch 17e eeuws winkel-woonhuis met trapgevel en grote vensters en een eigen ingang aan de Sint Jorisstraat. Aan die kant bevindt zich ook een pothuisje, een laag uitbouwtje van het onderhuis/souterrain.
Binnen bevindt zich boven het onderhuis de hoger gelegen opkamer met een wenteltrap naar de bovenverdieping. De geblokte deuromlijsting stamt waarschijnlijk uit de 18e eeuw.
Het pand aan de Reguliersdwarsstraat 31 in juni 1914
(foto: Cornelis G. Leenheer - klik ter vergroting)
Winkelhuis
Vermoedelijk hebben er in dit pand altijd al winkels gezeten, al werd ook de benedenverdieping wel bewoond. Uit krantenberichten blijkt namelijk dat op 1 november 1926 de bewoner van de benedenwoning brand stichtte in zijn eigen huis en daarvoor op 24 februari 1927 werd veroordeeld tot 3 jaar en 6 maanden gevangenisstraf.
In mei 1927 werd het hele pand geveild en daarbij omschreven als een "winkelhuis met vier afzonderlijk verhuurde bovenhuizen en erve aan de Reguliersdwarsstraat 31".* In de jaren vijftig en begin jaren zestig zat hier de grafische studio Tolnai:
De winkel aan de Reguliersdwarsstraat 31 in april 1956
toen daar de grafische studio Tolnai gevestigd was
(foto: Archief Dienst Ruimtelijke Ordening - klik ter vergroting)
Restauratie
Ergens in de jaren '60 werd het pand aangekocht door de stichting Diogenes, die het in de jaren 1969-1970 volledig liet restaureren.* De kosten hiervan waren geraamd op 162.000,- gulden, waarvan de gemeente 30% voor haar rekening nam.*
Bij de restauratie werd de oorspronkelijke indeling aangehouden. De vroegere winkelramen werden vervangen door schuiframen met 17e eeuwse roedeverdeling. Als bekroning van het geheel werd ook het bovenste trapje van de trapgevel gereconstrueerd, die in de loop der tijd verloren was gegaan.
Het pand aan de Reguliersdwarsstraat 31 tijdens de
restauratie door de stichting Diogenes, 13 mei 1969
(foto: J.M. Arsath Ro'is - klik ter vergroting)
Hindernissen
Al tijdens de restauratie werd het pand door Diogenes te huur gezet. Ergens in 1968 meldde zich toen Frits Blaauw, die het samen met zijn vriend Fokke IJsinga graag wilde huren om er een eigen kledingzaak te beginnen. Helaas bleek dat de strenge richtlijnen van de stichting dat niet toestonden, want er moest een culturele bestemming aan de ruimte worden gegeven.
Ook over de huurprijs moest door Frits nog het nodige onderhandeld worden. Was aanvankelijk sprake van 280 gulden per maand en werd er later getekend voor 400 gulden, vlak voor de opening zou Diogenes dat nog optrekken tot maar liefst 700 gulden per maand. Dit omdat de restauratie duurder was uitgevallen dan verwacht.
fragment uit de documentaire Oud & Out
(video: Menne Vellinga, 2010)
Interieur
Het interieur van hun nieuwe zaak lieten ze ontwerpen door een ex-vriend van Fokke. Het werd heel licht en modern: alles wit, alleen de bar was vuurrood. Maar ook hierbij maakten de strenge regels van Diogenes het niet makkelijker: zo mocht er niets vast worden aangebracht, de bar en alle andere dingen moesten allemaal los blijven staan.
En waar vroeger de wenteltrap naar boven was kwam nu de wc, maar de stichting eiste wel dat daar een speciale kromgetrokken houten deur met lambrisering voor gemaakt werd. Deze zou maar liefst 1200 gulden gaan kosten! In 1972 verkocht Diogenes het pand weer, waarna de regels wat soepeler werden.
> vervolg: Coffeeshop
Bovenverdiepingen
De bovenverdiepingen van het pand werden in de jaren '70 en '80 bewoond door de schrijfster Sas(kia) Bunge. Hoewel de muziek in Downtown nooit heel hard stond, klaagde zij toch weleens over geluidsoverlast. Uiteindelijk verhuisde ze toen het bij de coffeeshop steeds drukker werd.
In 2004 begon pachter Edwin de Vega boven Downtown een bed & breakfast onder de naam Edwin's Guesthouse. De ingang daarvan bevindt zich aan de zijkant, aan de Sint Jorisstraat 12. Het guesthouse beschikt over een grotere tweepersoonskamer en een kleinere éénpersoonskamer, met een gezamelijke badkamer en keuken:
De kamers van Edwin's Guesthouse boven lunchroom Downtown
(foto's: www.edwinsguesthouse.nl)
