 | ||
 |
||
|
||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
 |
||
NIEUWS - 24 juli 2017 updated 6-8
Canal Parade telt minder homoboten dan gedacht
Binnenkort vindt weer de jaarlijkse Canal Parade van de Amsterdamse Gay Pride plaats. Ook nu is er echter weer discussie over of deze botenparade nog wel gay genoeg is.
Om dit debat van zoveel mogelijk feitelijke onderbouwing te voorzien volgt hier een gedetailleerd onderzoek naar de botenparade van 2016.
Hieruit blijkt dat ongeveer de helft van de boten homogerelateerd was en de helft niet. Ook wordt voor het eerst duidelijk hoeveel de verschillende groepen boten financieel bijdroegen.
De Canal Parade 2016 met de boot van Royal Flora Holland
(foto: Alf van Beem/Wikimedia Commons)
Kritiek
In 1996 werd onder leiding van Siep de Haan vanuit danscafé Havana in de Reguliersdwarsstraat de eerste editie van de Amsterdam Pride georganiseerd. Hoogtepunt werd de Canal Parade, waarin jarenlang ook boten van de grote Regulierszaken meevoeren.
De botenparade werd een doorslaand succes, maar de afgelopen jaren is er ook veel kritiek op gekomen. Er zouden met name teveel niet-homogerelateerde boten aan meedoen, die meer als varende recepties van het bedrijfsleven fungeren, met hoofdzakelijk hetero's aan boord en zonder dat er een relevante boodschap van uitgaat.
Hoe terecht is deze kritiek? Hoeveel boten zijn er vanuit de homogemeenschap en hoeveel om financiële redenen? Om die vraag te beantwoorden volgt hier een onderzoek naar de botenparade van 2016, toen de Amsterdamse Gay Pride de titel EuroPride mocht voeren.
Categoriën
Anders dan bij eerdere edities, was er in 2016 geen loting meer voor de Canal Parade, maar een ballotage, om daarmee ter gelegenheid van EuroPride de beste en mooiste boten te kunnen selecteren. Anders dan menigeen had gehoopt, leidde dit echter niet tot aanmerkelijk meer homoboten.
De reden hiervoor zal de meeste buitenstaanders niet bekend zijn, namelijk dat er voor de parade 15 categoriën zijn, met elk een min of meer vast aantal boten. De verschillende categorien zijn bekend, het aantal beschikbare plaatsen per categorie echter niet. Per categorie verschilt ook de hoogte van het inschrijfgeld, zoals in dit overzicht van de organisatie te zien valt:
Als gevolg van deze indeling kunnen er dus maar een beperkt aantal homoboten meevaren, waardoor bijvoorbeeld in 2016 homozaken en -organisaties als café 't Mandje, café Kalff, Dining Divas, stichting Keiroze, Gay Rotterdam en Bar de Enghel niet aan de Canal Parade konden meedoen.
Voor de eigenaar van het Utrechtse homocafé Kalff was dit de reden om dan maar een eigen botenparade in die stad te gaan organiseren, die inderdaad op 17 juni j.l. door de Oudegracht aldaar voer.
Wijzigingen
Als we kijken naar de Amsterdamse botenparade van 2016, dan valt op dat er een vrij groot verschil is tussen de aanvankelijk uitverkoren deelnemers en de boten die daadwerkelijk aan de parade hebben deelgenomen. Wel uitverkoren, maar niet meegevaren hebben AHF Europe, Baskenland Toerisme, Henk Dal, L'Homo, Randstad, Siam Rainbow, Stedelijk Museum, WE Europe en Wieden+Kennedy.
Daarvoor in de plaats kwamen Google, Fiat, Corendon, YourLily, A.S.V. Gay, Milkshake, Amsterdam Schoon en Fight for Freedom. Uiteindelijk konden LHBT-studentenvereniging A.S.V. Gay en het gay & openminded festival Milkshake dus wel meevaren, maar dit leidde niet tot een groter aandeel homoboten.
Kennelijk vond de vervanging vond dan ook plaats overeenkomstig de categorie waarin de aanvankelijk uitverkorenen vielen. Het zou zelfs zo zijn dat als in bepaalde categoriën plaatsen overblijven, deze niet worden gebruikt voor meer homogerelateerde boten, maar worden toegevoegd aan de categoriën met het hoogste inschrijfgeld.
Boot van LHBT-studentenvereniging A.S.V. Gay
Reconstructie
De 80 boten die aan de Canal Parade mogen deelnemen worden telkens gepubliceerd via een lijst op alfabetische volgorde. Tot welke van de 15 categoriën zij behoren wordt dus niet bekend gemaakt, waardoor niet makkelijk te zien is hoeveel boten al dan niet gay zijn.
Voor de boten die daadwerkelijk in de optocht van 2016 hebben meegevaren is daarom ingeschat tot welke categorie zij waarschijnlijk behoorden. Tevens geeft dat aan hoeveel inschrijfgeld deze boten per categorie hebben opgebracht.
Om vervolgens helder te krijgen hoeveel homo- en niet-homoboten er meededen, zijn ze in 3 groepen verdeeld: "gay", "gemengd" en "non-gay", waarbij boten van algemene organisaties die expliciet met een LHBT/roze netwerk of een homogerelateerd thema meededen als "gemengd" zijn aangemerkt.
Klik op het onderstaande document voor de reconstructie van de indeling naar categorie van de deelnemers aan de Canal Parade van 2016:
Het overzicht laat zien dat 29 boten als "gay" aangemerkt kunnen worden, 11 boten als "gemengd" en 40 boten als "non-gay" - of welwillend nog korter samengevat: de helft homo en de helft niet-homo.
Wie dacht dat er maar een handjevol grote sponsors meevaren zal waarschijnlijk verrast zijn dat er feitelijk zoveel niet-homogerelateerde boten aan de parade meededen.
Het moet opgemerkt worden dat deze verdeling de deelnemende organisaties betreft, wat niet per se iets zegt over de uitvoering en aankleding van de boten. Net zo goed als sommige grote bedrijven uitbundige versiering, drag queens en mooie mannen op hun boten hadden, waren ook niet alle homoboten even spannend of spectaculair - ondanks de ballotage.
Bovendien kunnen op de niet-homoboten uiteraard ook LHBTIQ'ers meevaren, maar hoe per boot de verdeling van opvarenden is, valt moeilijk na te gaan.
Vergelijking
Als we deze verdeling bij de Amsterdamse Canal Parade vergelijken met bijvoorbeeld de optocht van The Belgian Pride, die afgelopen mei in Brussel gehouden werd, zien we dat van de 40 deelnemende wagens ongeveer 10 niet homogerelateerd waren.
Aan de Gay Prideparade in Berlijn (CSD Berlin) deden dit jaar 49 wagens mee, waarvan eveneens ca. 10 niet homogerelateerd. Daarnaast waren er 15 wagens van de (expliciet als zodanig benoemde) LHBT-netwerken van grote bedrijven, overheden en politieke partijen.
En tijdens de allereerste botenparade van 1996 in Amsterdam voeren bijna 50 boten mee, waarvan alleen al 10 van de homohoreca, 16 van (homoseksuele) particulieren en slechts 2 van externe sponsors, namelijk Smirnoff Vodka en Boer Beheer BV.
Van "varende recepties" was in de eerste 10 jaar ook nauwelijks sprake, enerzijds omdat organisator GBA vooral mooi versierde boten wilde en anderzijds omdat er ook niet meer dan 10-15 mensen op de dekschuiten mochten (tegenwoordig hebben sommige boten wel 200 opvarenden).
Boot van Havana, April en Exit bij de Canal Parade van 1997
(foto: Bert Gerlagh/Stadsarchief A'dam - klik voor vergroting)
Inschrijfgelden
Als argument vóór de deelname van commerciële boten wordt vaak genoemd dat daardoor het inschrijfgeld voor de homoboten laag kan blijven. Met bedragen tussen de 250,- en 1500,- euro liggen die inderdaad een stuk lager dan die voor de niet-gay boten, die tussen de 1000,- en 7500,- euro moeten betalen.
Overigens zijn dit niet de enige kosten, want een boot moet uiteraard ook gehuurd en van versiering en een geluidsinstallatie voorzien worden, waarbij de betreffende verhuurders en decoratiebedrijven hun prijzen voor tijdens het Prideweekend naar verluidt flink opschroeven.
Hierdoor kost een professioneel aangeklede boot tegenwoordig tussen de 10.000,- en 50.000,- euro. Ook het absolute minimum van 2.500,- euro voor een vaarklare boot is echter voor menig kleine non-profitorganisatie (of lokale homobar) nauwelijks op te brengen.
Niettemin zijn ook de inschrijfgelden in de loop der jaren aanzienlijk gestegen: in 2008 liepen ze nog van 100,- euro voor niet-commerciële homo-organisaties tot 1500,- euro voor multinationals.
Kostenstijging
De reden hiervoor is dat steeds hogere kosten gedekt moeten worden. Pride-directeur Lucien Spee liet zelfs onlangs weten dat door de eisen die de gemeente stelt op het gebied van beveiliging, crowdmanagement en reiniging, de Amsterdamse Pride bijna niet meer te betalen is.
Door de organisator met steeds hogere kosten op te zadelen, zonder daar een navenant subsidiebedrag tegenover te stellen, is de gemeente Amsterdam dus medeverantwoordelijk voor de stijging van zowel de inschrijfgelden als het aantal niet-homoboten.
De steeds strengere eisen vanuit de gemeente zetten bovendien de traditionele straatfeesten onder druk. Hierdoor is bijvoorbeeld het feest rondom de homozaken in de Reguliersdwarsstraat dit jaar opnieuw op losse schroeven komen te staan.
Boot van Jack's Casino tijdens de Canal Parade 2016
(foto: Alf van Beem/Wikimedia Commons)
Inkomsten
Hoe belangrijk is nu de financiële bijdrage van de niet-homoboten? Volgens het gereconstrueerde overzicht van de botenparade zouden de inschrijfgelden van de gayboten ruim 22.000,- euro hebben moeten opbrengen, de gemengde boten 28.000,- euro en de non-gayboten ruim 132.000,- euro.
Dat zou in totaal zo'n 182.000,- euro zijn, ware het niet dat in de jaarrekening van de organisator slechts 137.400,- euro als inkomsten uit inschrijfgelden worden opgevoerd. De reden voor dit verschil is niet duidelijk, maar het lijkt te groot om veroorzaakt te zijn door enkele boten abusievelijk tot een verkeerde categorie te hebben gerekend.
Wel kunnen we de bedragen uit de reconstructie omrekenen naar percentages: de non-gayboten zouden dan goed zijn geweest voor 73% van de inkomsten, de gemengde boten voor 15% en de gayboten voor ongeveer 12% van de opbrengst uit de inschrijfgelden.
Partnerboten
Bij de bovengenoemde bedragen zijn de categoriën 11 (Media) en 12 (Partnerboten) echter niet meegerekend. Daaronder vallen bedrijven die meevaren omdat het deel uitmaakt van het pakket waar zij als hoofdsponsor recht op hebben. In 2016 waren dat 15 boten.
Deze zogeheten partners kunnen als Gold Partner 125.000,- euro, als Silver Partner 75.000,- euro en als Bronze Partner 30.000,- euro bijdragen. In ruil daarvoor mogen zij met een boot meevaren in de Canal Parade, advertenties in diverse media plaatsen en wordt hun logo op prominente plekken vertoond.
Volgens de jaarrekening brachten deze partners in totaal ruim 358.000,- euro in contanten op en leverden bovendien nog diensten en producten (zogeheten barters) ter waarde van ruim 625.000,- euro.
> Meer over de financiën van de Gay Pride
Per saldo
Als we nu de indeling van de boten combineren met de verschillende soorten inkomsten, krijgen we grosso modo het volgende resultaat:
- 15 partner- en mediaboten: ruim 1.000.000,- sponsoring
- 26 overige non-gayboten: ca. 100.000,- inschrijfgelden
- 11 gemengde boten: ca. 20.000,- inschrijfgelden
- 28 gayboten: ca. 16.000,- inschrijfgelden
Boot van biefstukkenrestaurant Loetje
Roze netwerken
Een ander argument waarmee de Pride-organisator kritiek op de botenparade probeert te pareren is het emancipatoire belang van de deelname van grote bedrijven. Bijvoorbeeld voor de werknemers die met "risico voor eigen carriere strijden voor een beleid van "diversity & inclusion" en daarmee voor een homofoob-vrije werkplek."
Toch waren in 2016 niet meer dan 13 paradedeelnemers lid van Workplace Pride, het internationale platform voor LHBT-integratie op de werkplek. Mogelijk zijn er bij nog enkele andere bedrijven en organisaties eveneens roze netwerken, maar daar was weinig van te merken, noch tijdens de botenparade, noch in de lijst met de motivatie voor elk van de boten.
Weliswaar vereist de Pride-organisatie dat ook die overige deelnemers in de non-gay categoriën "aantoonbaar een straight alliantiepartner zijn van de LHBTI-gemeenschap in beleid, product en samenstelling van de organisatie", maar in de praktijk komt dat niet echt goed naar voren.
Motivaties
In de bovengenoemde lijst valt namelijk op hoe gekunsteld de redenen voor deelname soms zijn. Zo staat bijvoorbeeld bij biefstukrestaurant Loetje: "Iedereen die de ander respecteert is meer dan welkom bij Loetje!" Laser Aesthetic zegt dat je tegenwoordig over plastische chirurgie ook open kunt zijn, terwijl Jack's Casino meevoer onder het motto "In het spel heeft iedereen gelijke kansen."
Hetzelfde gold voor de Koninklijke Nederlandse Roeibond, die wilde uitdragen dat roeien "een sport is voor iedereen." Wie wilde meevaren moest echter wel flink betalen: 250,- euro per persoon, of 50,- euro voor studenten. Deze manier wordt vaker toegepast om de kosten te dekken, waardoor dus ook individuele opvarenden aan de financiering van de Pride meebetalen.
Wat ook opvalt is hoe weinig het thema "Join" naar voren kwam, terwijl het volgens het deelnemingsreglement verplicht is om het thema in de aankleding van de boot te verwerken. Deze thema's zijn echter al jarenlang dermate abstract dat ze ook eigenlijk niet goed zijn uit te beelden.
Partnerboot van PwC waarop het Pride-thema "Join" simpelweg
is gecombineerd met de eigen slogan "Moments that Matter"
Conclusie
Het jaarlijks terugkerende debat over de Canal Parade komt doorgaans niet veel verder dan een welles-nietesdiscussie over het aantal commerciële boten. Dit zou voorkomen kunnen worden als de Pride-organisator transparanter zou zijn en de deelnemende boten ingedeeld naar categorie zou publiceren.
Dat zou ook duidelijk maken dat het aantal homoboten begrensd is, en dat deze hooguit de helft van het totaal aantal deelnemers uitmaken. Vervolgens kan dan de vraag worden gesteld of dat voldoende is om nog van een "Gay Pride"-parade te spreken, of dat er meer plaatsen voor homoboten moeten komen.
Indeling van de boten naar categorie maakt tevens inzichtelijk hoe noodzakelijk de niet-homoboten voor de financiering van het evenement zijn: de hoofdsponsors die het overgrote deel betalen, deden in 2016 met 15 boten mee, maar daarnaast zijn er ook nog 26 andere non-gayboten die flink meer betalen dan de homoboten.
Om de niet-homoboten meer te laten aansluiten bij de LHBT-gemeenschap en het karakter van de Canal Parade, wordt o.a. verwacht dat zij het jaarlijkse thema uitbeelden en een LHBT-vriendelijk bedrijfsklimaat hebben. Dit kan echter niet verhullen dat de reden voor deelname van zoveel niet-homoboten overduidelijk de financiële noodzaak is.
> Voor 2017: Dit jaar wat meer homoboten in de Canal Parade
Zie ook:
- NRC.nl: De Gay Pride is niet meer gay (2017)
- Nu.nl: Is Pride Amsterdam te groot en te commercieel geworden? (2017)
- AT5.nl: Kritiek op de Canal Parade: 'Het hoort mensen centraal te stellen die dagelijks vechten voor LHBT-belangen' (2017)
- NRC.nl: De Canal Parade is minder gay dan ooit (2016)
1 reactie(s)
Door Marie-Jose Grotenhuis op 25-07-2017 om 1:04 uur:
Verheffers moeten we blijven, verleiders moeten we worden! XD
(Om technische redenen is het tijdelijk niet mogelijk om een reactie te plaatsen)
Reageer:

Meer nieuwsberichten:
- Gemeente en politie steunen extra veiligheidsmaatregelen in de straat
- Benefietgala Samen Sterk Tegen Kanker bij BLEND XL
- Twee dragqueens mishandeld; bestaande veiligheidsinitiatieven nog onvoldoende
- De Regulist: een nieuwe krant voor de LHBTI+-gemeenschap
- Dit najaar veilig uitgaan met Dress & Dance
- Ondanks regen een bruisende Pride-viering

